DİSK-AR yeni bir aylık araştırma yayımlamaya başladı. Ücret Kayıpları İzleme Raporu adlı bu araştırma emek gelirlerinde (ücret, maaş ve emekli aylıkları) enflasyon ile vergi ve kesintiler sebepleriyle yaşanan erimeyi aylık olarak izlemeyi ve kamuoyuna yansıtmayı hedefliyor.
DİSK-AR tarafından yeni hazırlanan ve Ücret Kayıpları İzleme Raporu isimli aylık raporda işçilerin, memurların ve emeklilerin gelirlerindeki kayıp ortaya konmaya çalışılacaktır. Enflasyon kaynaklı kayıplarda bütün kısıtları ve sorunlarına rağmen daha kapsamlı veri olmadığı için TÜİK verileri esas alınacaktır. Bu nedenle enflasyon kayıplarının an az olarak değerlendirilmesinde yarar vardır. Bu raporda (Şubat 2025) Ocak 2025’te yaşanan kayıplar aylık olarak ele alınmıştır. Sonraki aylarda kayıplar birikimli olarak da hesaplanacaktır.
Yüksek enflasyon ile adaletsiz vergi ve kesintiler emek gelirlerini eritmeye devam ediyor!
Bilindiği gibi işçi ücreti ay sonunda veya bir sonraki ayın başında ödeniyor. Memur maaşları ay ortasında, emekli aylıkları ise her ayın ikinci yarısında ödeniyor. Bu nedenle emek gelirleri fiyat artışlarını takip ediyor. O yüzden enflasyonun etkisi daha ücret, maaş ve aylıklar ele geçmeden başlıyor.
Ocak 2025’te enflasyonun emek gelirleri üzerindeki aylık faturası en az 70 milyar TL!
Ocak 2025’te yüzde 5,03 olarak açıklanan enflasyonun işçi ücretlerinde yarattığı kayıp 37,7 Milyar TL olarak hesaplanırken memur maaşlarındaki kayıp 17,7 milyar TL, emekli aylıklarındaki kayıp ise 14,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Emek gelirlerindeki aylık toplam kayıp ise 69 milyar 814 milyar TL olarak hesaplandı.
Asgari ücret daha cebe girmeden enflasyon karşısında 1.112 TL eridi.
TÜİK verilerine göre Aralık 2024 ve Ocak 2025 arasında, aylık enflasyon oranı yüzde 5,03 olarak gerçekleşmiştir. Böylece net asgari ücretin enflasyona göre kaybı Ocak 2025’te 1.112 TL’dir. Asgari ücret, daha işçilerin eline geçmeden net 20.993 TL’ye gerilemiştir,
Asgari ücretin 1,5 katı düzeyinde ücretin 4’te 1’i daha işçinin cebine girmeden vergi, kesinti ve enflasyona gitti.
Asgari ücretin 1,5 katı düzeyindeki brüt ücrette Ocak 2025’teki toplam kesinti ve enflasyon karşısındaki erime 13 bin TL’yi aşmaktadır. Brüt ücretteki vergi ve kesinti kaybı 11.315 TL ve enflasyona göre erime ise 2.047 TL olmuştur. Daha yılın ilk ayında brüt 52.011 TL olan ücret, işçinin eline 38.649 TL olarak geçmiştir. Başka bir deyişle, yaşanan kayıp yüzünden işçi ücretinin 4’te 1’ini kaybetmiştir.
Asgari ücretin üç katı ücreti olan bir çalışanın Ocak 2025 enflasyon kaybı 3.000 TL’ye yakın.
Asgari ücretin 3 katı düzeyinde Ocak 2025’te işçinin eline geçen harcanabilir net reel ücret brüt ücretin yüzde 72’sine gerilemektedir. Ocak 2025’te brüt 78.017 TL olan ücret önce vergi ve kesintiler sebebiyle 18.729 TL’lik bir kayıp yaşamakta, ardından enflasyon karşısında 2.982 TL erimektedir. Böylece ele geçen reel net ücret 56.306’ya kadar gerilemektedir
Asgari ücretin Ocak 2025’teki kesinti ve enflasyon kaybı 5.000 TL’yi geçiyor.
Asgari ücretin katları şeklinde düzenlenmiş beş ücret düzeyinde Ocak 2025’te vergi ve prim kesintisi 5 bin ile 22 bin TL arasında gerçekleşmektedir. Nominal net ücretlerin enflasyon karşısındaki kaybı ise reelde bin ile 3 bin TL arasında değişmektedir.
Raporun bütününe erişmek için tıklayınız
This post is also available in: Türkçe