Adı konulmamış bir IMF programı ile zenginin daha zengin, yoksulun daha yoksul yapıldığı bu düzene karşı işyerlerinden başlayarak, sokak sokak, meydan meydan bu mücadeleyi büyütmeye kararlıyız
DİSK-AR tarafından hazırlanan “Asgari Ücret ve Vergi Raporu” İstanbul’da düzenlenen bir basın toplantısıyla kamuoyunun bilgisine sunuldu.
Basın toplantısına DİSK Genel Başkanı Dr. Arzu Çerkezoğlu, Genel Sekreter Tayfun Görgün, Genel Başkan Yardımcısı Özkan Atar, Yönetim Kurulu üyesi Şükret Sevgener ve DİSK İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Arslanoğlu’nun yanısıra üye sendikaların temsilcileri de katıldı.
Genel Başkan Çerkezoğlu yaptığı konuşmada şunlara değindi;
- 2021 yılı son çeyreğinde başlayan döviz krizi ve artan fiyatlar emeğiyle geçinenlerin alım gücünde ciddi kayıplara yol açtı.
- Yüksek enflasyon tüm ücretli çalışanların ve emeklilerin gelirlerini hızla eritti ve eritmeye de devam ediyor.
- Tam da bu anlayış çerçevesinde Aralık 2023’te belirlenmiş olan ve açlık sınırının dahi altında kalan asgari ücretin artırılmayacağını söylüyorlar.
- Emeği ucuzlatmak uğruna, işverenlerin sendikal hakları gasp etmesine seyirci kalınıyor, ILO sözleşmeleri göz göre göre çiğneniyor, Türkiye işçi sınıfının yarısından fazlası asgari ücrete mahkûm ediliyor, asgari ücret ise bile isteye enflasyona ezdiriliyor.
- Bilindiği gibi bizler yüksek enflasyon altında ücretlerin yılda dört kez artırılmasını savunuyor; işçileri, emekçileri, emeklileri yoksullaştıran tercihlerin; ücretleri baskılamaya dönük politikaların terk edilmesi istiyoruz. Yani “gelirde adalet” istiyoruz.
- Diğer yandan işçilerin gelirini korumayan, asgari ücreti artırmayan hükümet, işçilerin üzerindeki ağır vergi yükünü düşürecek düzenlemeleri de hayata geçirmiyor.
- Dolaysız vergiler yanında dolaylı vergilerin yüksekliği de çalışanların vergi yükünü artırıyor.
- Aksine vergideki adaletsizliği büyütecek adımlar atılıyor. Kamuoyunun gündemine oturan vergi paketinde ücretlilerin vergi yükünü hafifletecek herhangi bir düzenleme bulunmadığı gibi KDV ve harçlarda artış yapılması planlanıyor.
- Bizler bu şartlar altında “Gelirde Adalet Vergide Adalet” mücadelemizi büyütmeye kararlıyız ve bugün burada sizlerle paylaştığımız DİSK-AR tarafından hazırlanan bu raporumuz da mücadelemizin bir parçası. Raporumuzda özetle asgari ücretin artırılması talebinin bilimsel dayanaklarını ve işçilerin artan vergi ve kesinti yükünü ortaya koyuyoruz.
Rapor iki bölümden oluşuyor.
“Asgari Ücret” bölümünde asgari ücretin açlık ve yoksulluk sınırı, altın fiyatları ve kişi başına milli gelir karşısındaki kaybı, AB ve Türkiye’de asgari ücret miktarı ve kapsamı ele alınarak asgari ücret artışı talebinin bilimsel dayanakları;
“Vergi” bölümünde ise gelir vergisi uygulamasının adaletsizliği nedeniyle artan vergi ve kesinti yükü, dolaylı vergilerin durumu irdelenerek Türkiye’de vergi yükünün büyük çoğunluğunun ücretlilerin üzerinde yıkılmış durumda olduğu ortaya konuyor.
Asgari Ücret ve Vergi Raporunda özet olarak şu saptama ve öneriler belirtildi;
- Asgari ücret, daha Nisan 2024’te açlık sınırının altına geriledi: 2023 ve 2024 yıllarında asgari ücretin açlık sınırını geçtiği ay sayısı sadece 4’tür.
- 2024 yılında asgari ücret artışı yapılmazsa 2024 sonunda açlık sınırının 4-5 bin TL altında kalabilir.
- Asgari ücret altın fiyatları karşısında eriyor: Asgari ücretli 2016’ya göre 7, 2003’e göre 13 ve 2005’e göre 19 Cumhuriyet altınını kaybetti.
- 1970’lerde kişi başına GSYH’nin yüzde 80,6’sı düzeyinde olan asgari ücret, 2023’te kişi başına GSYH’nin yüzde 50,7’sine geriledi.
- Türkiye Avrupa’nın en düşük asgari ücretli ülkeleri arasındadır: 2014’te Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücretli 12 ülke varken, 2024 yılı başında sadece 5 ülke vardır.
- DİSK-AR’a göre işçilerin yaklaşık yüzde 50’si asgari ücretin altında ve civarında (+/- yüzde 20) ücret alıyor.
- Merkez Bankası raporlarına göre sanayide çalışanların yüzde 50’si asgari ücret civarında bir ücretle çalışıyor.
- Türkiye’de TİS kapsamı yaklaşık yüzde 10 ve asgari ücret kapsamı yüzde 50 civarındayken AB’de ortalama TİS kapsamı yüzde 60, asgari ücret kapsamı yüzde 4’tür.
- Asgari ücret kapsamının düşürülmesi için toplu pazarlık kapsamı genişletilmeli, sendikal hakların kullanımının önündeki engeller kaldırılmalıdır.
DİSK-AR’ın Asgari Ücret ve Vergi Raporuna erişmek için resme tıklayın;
This post is also available in: Türkçe